Yetenek Temelli Planlama (YTP) – Capability Based Planning (CBP)
Yetenek nedir? (What is Capability?)
Türk Dil Kurumu ‘Yetenek’ kelimesini sözlük anlamıyla şöyle açıklar :
yetenek –ği (isim)
- Bir kimsenin bir şeyi anlama veya yapabilme niteliği, kabiliyet, istidat
- Bir duruma uyma konusunda organizmada bulunan ve doğuştan gelen güç, kapasite
Basitçe tanımlamaya çalışırsak, ‘Bir işletmenin belirli bir amaca veya sonuca ulaşmak için oluşturduğu kabiliyettir.’
Yetenek Temelli Planlama Nedir? Capability-Based Planning Nedir?
Günümüz dünyasında birçok firma çok sık dijital geçiş projeleri devreye almaktadır. Bu projelerin rekabeti destekleyici ve çevik olması temel hedeflerini oluşturmaktadır. Bu planlamalar ve projeleri yaparken karşılaşılan en önemli sorunlar, organizasyon yapısına uygun ve stratejilerine uyumlu planlanırken aynı zamanda paydaşlar arasında doğru anlaşılması, etkili iletişim yöntemlerinin oluşturulmuş olması ve paydaşlar arası ilişkilerinin iyi tanımlanmış olmasıdır.
Tüm bu karışıklıkların giderilmesi amacıyla Yetenek Temelli Planlama – Capability Based Planning – kavramı ve yöntemine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu yöntem Kurumsal Mimari çerçevelerinde de tavsiye edilen ve Stratejiler ile Kurumun ilişkilendirilmesi için tavsiye edilmektedir. Dolayısıyla Yetenek Temelli Planlama Kurulum Stratejileri,kurumun Kurumsal Mimari ve Portföy Yönetiminin hizalanması için üst seviyede bir bakış açısı ve farklı paydaşların aynı dili konuşabilmelerini ve ölçümler gerçekleştirmelerine olanak sağlar.
Yetenek Temelli Planlama Neden gerekir? Capability-Based Planning Neden gerekir?
A. Yetenekler paydaşlar arası ortak dil ve anlayışın oluşturulmasını sağlar.
- Yetenek isimlendirmeleri iş birimleri ile ilgisinin netleştirir
- İş Odaklı vir yaklaşım sunar
- Karışıklığı önler
- Üzerinde aksiyon alınabilecek bir yapı oluşturur
Örnek :
1. Nakit Yönetimi
1.1 Bankacılık Yönetimi
1.2 Hesap Yönetimi
1.3 Nakit Akışı Yönetimi
B. Kurumun Üst seviye Değerlendirilebilmesine olanak sağlar.
- Organizasyonun ‘ne’ yapabildiklerine odaklanırken, ‘nasıl’ yaptığı ile ilgilenmez
- Olgunluk değerlendirilmesi için iş ve strateji için sınıflandırma sağlar
- Karşılaştırmalara olanak verir
- Isı haritalandırmaları için üst seviye bakış açısı kazandırır.
C. Proje ile İş Sonuçları ilişkilerine göre yatırım önceliklendiremelerine yardımcı olur.
- Yatırım kararları için kararlı bir referans model sağlar
- Yetenekler Sonuç Odaklıdırlar
- Proje önceklendirilmelerine yardımcı olurlar
- Kaynak atanmalarına yardımcı olur
D. Planlama Değişimine üst seviye bir yaklaşım içerir.
- Nicel ve nitel performans değerlendirmesi sağlar
- Yetenek geliştirme için yol haritası hazırlanması ve üst seviye ilişkilerini sağlar
- Üst düzey yeteneklerin ilerleyişinin izlemesine olanak sağlar
- Fark/Boşluk analizi yapılmasını sağlar
E. Strateji, Kurumsal Mimari, Planlama ve Gerçekleme arasında hizalanmanın geliştirilemsine yardımcı olur.
‘Hangi proje gecikirse hangi Yeteneklerim zayıflar/faydası azalır ve Kuruma veya Stratejilerime etkisi ne olur?’ gibi çeşitli analizlerin yapılabilmesini kolaylaştırır. Başka bir örnekle ‘Stratejilerimen kırılımları kurum içerisinde doğru adreslenmiş mi ve/veya adreslenmemiş olan var mı?’ gibi sorulara cevap alınarak Strateji, İş, Mimari ve Planlama ilişkilerinin anlaşılmasına olanak sağlar.
Yetenek Temelli Planlamaya Yaklaşımı
Aşağıda belirtilen sınıflandırma ile Yetenek Temelli Planlama kurum içerisinde oluşturulabilir. Bu yaklaşımla çeşitli sayısa döngüler oluşturulabilir. Önemli olan nokta kurum içerisinde anlaşılmış olması, mevcut Yönetişim Süreçlerinden beslenebiliyor olması ve/veya besleyebiliyor olmasıdır.
Temel amaç yukarıda belirtilen tüm faydalarının sağlanabileceği şekilde kuruma adapte edilmesinin sağlamaktır.
Daha sonraki yazılarımızda Yetenek Temelli Planlamanın aşamaları ve detayları hakkında bilgi veriyor olacağız.
Okunabilecek Kaynaklar:
http://pubs.opengroup.org/architecture/togaf9-doc/arch/chap32.html